Luminancja - co to jest?
Poznaj podstawowe pojęcia techniki świetlnej i wzbogać swoją wiedzę o oświetleniu. Wyjaśniamy, czym jest luminancja, jak się ją oblicza i jakie są jej wskaźniki.
- Co to jest luminancja?
- Wskaźnik i współczynnik luminancji - jak wyliczyć?
- Jaka jest jednostka luminancji?
Co to jest luminancja?
Luminancja to wielkość fotometryczna (czyli dotycząca pomiarów wielkości określających światło, a zauważalnych przez ludzkie oko), która mierzy natężenie oświetlenia padającego w określonym kierunku. Dzięki luminancji wiemy, ile światła przechodzi lub zostaje wyemitowane przez daną powierzchnię, mieszcząc się w kącie bryłowym. Luminancja mierzy wrażenia wzrokowe odbierane przez oko z powierzchni emitującej światło. Jeśli więc chcemy poznać natężenie oświetlenia powinniśmy poznać wartość wielkości jaką jest luminancja.
Wskaźnik i współczynnik luminancji - jak wyliczyć?
Luminancja jest wyrażeniem ilorazu elementarnej światłości, którą emituje podstawowe (elementarne) otoczenie określonego punktu w tym kierunku oraz wielkości pozornej wskazanego otoczenia widzianego z danego kierunku. Tak samo, jak światłość, luminancja jest zależna od kierunku i natężenia oświetlenia. Wyliczając wskaźnik i współczynnik luminancji, nie możemy również zapominać, że na ich wielkość wpływają właściwości, które mają powierzchnie obiektu (takie jak barwa czy chropowatość) oraz pole pozornej powierzchni świecącej.
Pojęcie luminancji wprowadzono właśnie ze względu na to, że niepunktowe źródła światła czy też świecące powierzchnie (czyli rozpraszające padające na nie światło), da się scharakteryzować pod kątem odbierania wrażenia jaskrawości.
Kinkiety świecznikowe czy z abażurami? Wybierz praktyczne oświetlenie z naszej oferty!
Od czego zależy luminancja?
Pola pozornej powierzchni świecącej oznaczają ilość świecącej powierzchni dawanej przez źródło światła. Pola powierzchni oznaczają zarówno płaszczyznę, która świeci w sposób bezpośredni - czyli sama oprawa oświetleniowa, jak również płaszczyznę, która świeci w sposób pośredni, to jest np. okno, szyba, szkło, gdy pozorna powierzchnia świecąca powstaje poprzez odbicie światła. Należy pamiętać, że pozorna powierzchnia świecąca to wielkość będąca miarą padającego natężenia oświetlenia. To postrzegana w obserwowanym obiekcie powierzchnia płaszczyzn odbijających światło, które są uzależnione od kierunku ich obserwacji. By przyjrzeć się właściwości odbiciowych powierzchni obiektu trzeba dookreślić odbierane wrażenie jaskrawości. Natężeniem oświetlenia (inaczej mianem jasności wizualnej) źródła światła oznaczamy obserwowany świecący element powierzchni.
Jaka jest jednostka luminancji?
Jednostką luminancji (mieszczącej się w układzie SI) jest kandela na metr kwadratowy (cd/m²). Wcześniej tę jednostkę określano również jako nit (nt), bądź też stilb (w układzie CGS).
Pomiar luminancji odbywa się poprzez porównanie uzyskanego wyniku z określonym wzorcem luminancji. Obecnie dostępne są dwa rodzaje wzorca. Możemy mówić o wzorcu zewnętrznym oraz wewnętrznym. Ten ostatni jest bezpośrednio wbudowany w układ optyczny.
Z ciekawostek dotyczących luminancji warto wspomnieć, że jeszcze niedawno za jej wzorzec uchodziła płytka z siarczanu baru. Po oświetleniu jej wzorcową światłością, z zachowaniem z góry określonej odległości otrzymywaliśmy luminancję wzorcową.
Niezależnie jednak od tego, jaki wzorzec luminancji stosujemy, zawsze musimy korzystać z miernika luminancji. Kluczowe dla dokładności pomiarów jest posiadanie stałego kąta widzenia obiektu.