Skuteczność świetlna - co to jest?
Poznaj proste i bardziej złożone zagadnienia z zakresu oświetlenia. Dowiedz się, czym jest skuteczność świetlna, w jaki sposób ją wyrażamy. Wybieraj świadomie żarówki i dobieraj je według efektywności świetlnej.
- Co to jest skuteczność świetlna?
- Jednostka skuteczności świetlnej - jak mierzymy wydajność świetlną?
- Jaką efektywność świetlną mają żarówki klasyczne, LED, halogenowe?
- Jaką skuteczność świetlną mają inne źródła światła?
Co to jest skuteczność świetlna?
Skuteczność świetlna (nazywana również wydajnością i efektywnością świetlną) jest fizyczną wielkością, która mówi o tym, jaki jest stosunek strumienia świetlnego emitowanego przez wybrane źródło światła do ilości mocy, którą ono pobiera. By ułatwić określanie tej wielkości, ustalono, że źródło idealne to takie, które ma 683 lm/W i przetwarza na światło całą energię elektryczną.
Jednostka skuteczności świetlnej - jak mierzymy wydajność świetlną?
Jednostką wydajności świetlnej jest lumen/WAT (lm/W). Co ważne, skuteczność świetlna żarówek zależy od paru czynników, między innymi tego, z jakiego materiału wykonano włókno żarowe, w jaki sposób to zrobiono, co umieszczono wewnątrz żarówki, jaką ma ona moc czy jakie jest napięcie zasilające. Dziś większość z tych parametrów jest niezmienna, za wyjątkiem mocy lampy. Wraz ze wzrostem mocy żarówki mamy mniejsze straty energii a większą jej sprawność.
Jaką efektywność świetlną mają żarówki klasyczne, LED, halogenowe?
Każde źródło światła posiada inną efektywność świetlną. Warto poznać przykładowe wartości. Tradycyjna żarówka ma około 6-17 lm/W, które rosną wraz z jej mocą. Żarówka 15W będzie mieć skuteczność świetlną 6 lm/W, 60W - 11,8 lm/W, 100W - 13,6 lm/W, a 500W - 16,6 lm/W.
Żarówki halogenowe osiągają większą wydajność świetlną ze względu wyższą temperaturę żarnika. Halogen o mocy 60W będzie miał 14 lm/W, a 100W - 26 lm/W. Z kolei żarówki LED dostępne obecnie na rynku mogą osiągać około 70-120 lm/W. W tym zestawieniu najwyższą efektywność świetlną mają więc diody LED.
Jaką skuteczność świetlną mają inne źródła światła?
W ramach ciekawostek warto również poznać wydajność świetlną innych źródeł światła niż najczęściej stosowane żarówki. Dla przykładu:
-
lampa rtęciowa ma 35-60 lm/W,
-
lampa indukcyjna to 48-90 lm/W
-
lampa sodowa wysokoprężna 90-150 lm/W, a niskoprężna 100-200 lm/W.